เดือนมกราคมของทุกปีถูกจัดให้เป็นช่วงเวลาของการรณรงค์ป้องกันภัยจากโรคมะเร็งปากมดลูก
ในประเทศไทยพบมะเร็งชนิดนี้มากเป็นอันดับสองรองจากมะเร็งเต้านม สถิติจากกรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข พบอัตราผู้ป่วยรายใหม่ประมาณ 8,000 คนต่อปี และมีอัตราการเสียชีวิตจากโรคนี้อยู่ที่ 4,500 คนต่อปี หรือมากกว่าร้อยละ 50 ของผู้ป่วย แต่โชคดีที่มะเร็งปากมดลูกเป็นมะเร็งที่สามารถป้องกันได้ด้วยการตรวจคัดกรองและฉีดวัคซีน
สาเหตุและอาการของโรคมะเร็งปากมดลูก
มะเร็งปากมดลูกเกิดจากเชื้อไวรัสชนิดฮิวแมนแปปปิโลมาไวรัส (Human Papillomavirus) หรือเอชพีวี (HPV) ติดต่อทางเพศสัมพันธ์ เชื้อ HPV จะทำให้เซลล์บริเวณปากมดลูกเกิดความผิดปกติและกลายเป็นเซลล์มะเร็งในที่สุด ในระยะแรกไม่แสดงอาการผิดปกติใด ๆ แต่เมื่อเริ่มเป็นมากขึ้นร่างกายจะเริ่มแสดงอาการ เช่น
- มีภาวะเลือดออกผิดปกติทางช่องคลอด
- ตกขาวผิดปกติ ปริมาณมาก มีกลิ่น มีเลือดปน
- ปวดหน่วงท้องน้อยโดยไม่ทราบสาเหตุ
- เลือดออกหลังจากมีเพศสัมพันธ์
- ประจำเดือนมาผิดปกติ เช่น มานานวันขึ้น หรือมีปริมาณมากผิดปกติ
- มีเลือดออกในช่วงหลังจากหมดประจำเดือนแล้ว
วิธีตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูก
- การตรวจแปปสเมียร์ (Pap smear) ปีละ 1 ครั้ง
แพทย์ใช้เครื่องมือป้ายเซลล์จากปากมดลูกใส่ในของเหลวเพื่อตรวจหาเซลล์ผิดปกติ วิธีนี้สามารถตรวจหาได้ทั้งเซลล์มะเร็งและเซลล์ที่มีโอกาสเกิดมะเร็งปากมดลูก
- การตรวจเอชพีวี ดีเอ็นเอ (HPV DNA) ทุก 5 ปี
วิธีนี้มีความแม่นยำในการตรวจคัดกรองมากขึ้นโดยใช้การตรวจเชื้อ HPV DNA สายพันธุ์ที่มีความเสี่ยงสูงต่อการเกิดมะเร็งปากมดลูก
ผู้หญิงที่มีอายุ 21 ปีขึ้นไปถึง 59 ปี ควรตรวจคัดกรองมะเร็งสตรีเป็นประจำทุกปี ซึ่งข่าวดีในตอนนี้คือ
ผู้ที่มีสิทธิบัตรทอง สามารถเข้ารับการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกฟรี ได้ที่โรงพยาบาลรัฐและศูนย์บริการสาธารณสุขในพื้นที่ใกล้บ้าน
โดยท่านสามารถเช็กสิทธิ์และจองคิวรับการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกในแอปพลิเคชันเป๋าตัง
เพียงเปิดใช้งานฟีเจอร์ “กระเป๋าสุขภาพ” ก็จะพบสิทธิประโยชน์ฟรีด้านสุขภาพที่ภาครัฐจัดหามาให้
โดยดำเนินการตามขั้นตอนดังนี้
เปิดแอปฯ เป๋าตัง เลือกเมนู กระเป๋าสุขภาพ (ถัดจากฟีเจอร์ G wallet) กดที่ไอคอน สิทธิประโยชน์ เลือกหัวข้อ ตรวจคัดกรองมะเร็งสตรี กดดูหน่วยบริการและเลือกวันเวลานัดหมาย เมื่อใกล้วันตรวจ โรงพยาบาล หรือสถานบริการที่ท่านเลือกไว้จะโทรศัพท์มายืนยันนัดอีกครั้ง
หมายเหตุ : สิทธิ์ตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูก ฟรี จากแอปฯ เป๋าตัง ท่านสามารถเลือกวิธีตรวจได้ 1 วิธีเมื่อทำนัดหมายเข้ารับการตรวจกับสถานบริการที่เลือก
การป้องกันและการรักษาโรคมะเร็งปากมดลูก
- สำหรับผู้หญิงที่ไม่เคยมีเพศสัมพันธ์ป้องกันด้วยการฉีดวัคซีนมะเร็งปากมดลูก หรือที่เรียกว่าวัคซีน HPV โดยฉีดในช่วงอายุ 11-12 ปี ทั้งนี้ สามารถเริ่มฉีดให้เด็กผู้หญิงได้ตั้งแต่อายุ 9 ขวบ วัคซีนชนิดนี้สำหรับเด็กวัย 9 ปี (ประถม 5) รัฐบาลจัดฉีดให้ฟรีโดยโรงเรียนทุกแห่งเป็นผู้ดำเนินการประสานงานกับศูนย์บริการสาธารณสุขในพื้นที่ สำหรับเด็กที่อายุเกิน 9 ปี (ประถม 6 ขึ้นไป) ผู้ปกครองสามารถพาบุตรหลานเข้ารับการฉีดวัคซีนป้องกันมะเร็งปากมดลูกได้ที่โรงพยาบาลทุกแห่งโดยต้องเสียค่าใช้จ่ายเอง
- สำหรับผู้หญิงที่มีเพศสัมพันธ์แล้วสามารถฉีดวัคซีน HPV ป้องกันมะเร็งปากมดลูกได้ แต่ยังคง
มีความเสี่ยง จึงควรรับการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกสม่ำเสมอเพื่อป้องกันเอาไว้ก่อน
หากตรวจพบว่าเป็นมะเร็งปากมดลูกแล้ว ปัจจุบันมีทางเลือกในการรักษามะเร็งปากมดลูกที่หลากหลายวิธี ไม่ว่าจะเป็น การผ่าตัด (surgery) การใช้รังสีรักษา (radiation) การใช้ยาเคมีบำบัด (chemotherapy) และการใช้ยารักษาแบบมุ่งเป้า (Targeted-Drug Therapy) ควบคู่ไปกับการรักษาด้วยเคมีบำบัด แต่ทางที่ดีแนะนำผู้หญิงทุกคนควรหมั่นสังเกตตนเองและตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกเป็นประจำ เพราะหากรู้ก่อน ก็สามารถรักษาได้ทันท่วงที
และไหน ๆ ก็เริ่มใช้งาน “กระเป๋าสุขภาพ” กันแล้ว เราอยากให้ท่านเพิ่มความสะดวกรวดเร็วให้ตัวท่านเองมากขึ้นไปอีกนิดในการเข้าใช้บริการโรงพยาบาลได้ทุกที่ จึงขอชวนให้ท่านสมัครบริการเฮลท์ลิงก์ (Health Link) ก่อนเข้ารับการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกเพื่อเชื่อมข้อมูลประวัติการรักษาของท่านไว้ในระบบออนไลน์
เพิ่มเพื่อนไว้อุ่นใจเสมอ ปรึกษาสอบถามเกี่ยวกับเฮลท์ลิงก์ได้ที่ Line : @healthlink
#HealthLink #เฮลท์ลิงก์ #เชื่อมต่อการรักษาทุกที่ทั่วไทย #GBDi #มะเร็งปากมดลูก #เป๋าตัง
ขอบคุณข้อมูล
1. แอปพลิเคชันเป๋าตัง
2. เว็บไซต์ไทยเฮลท์
3. เว็บไซต์โรงพยาบาลเมดปาร์ค
4. เว็บไซต์พีพีทีวีเอชดี36